Wytyczne i normy związane instalacjami tryskaczowymi

Instalacje tryskaczowe są popularnymi systemami gaśniczymi, wybieranymi do ochrony przeciwpożarowej obiektów różnego typu. Aby mogły zapewnić pełne bezpieczeństwo, powinny być zaprojektowane i wykonane zgodnie z obowiązującymi normami i przyjętymi w branży wytycznymi. Dodatkowo konieczne są ich ciągła konserwacja i regularne przeglądy. Jakie są podstawy prawne projektowania i wykonywania instalacji tryskaczowych? Jak to ujmują polskie przepisy?

Czym są instalacje tryskaczowe?

Działanie instalacji tryskaczowych polega na samoczynnym uruchomieniu wypływu środka gaśniczego – w tym przypadku wody - w momencie wzrostu temperatury powyżej dopuszczalnego poziomu. Instalacje tryskaczowe są tak zaprojektowane, by działały w pierwszej fazie pożaru. Ich główną rolą jest stłumienie pożaru poprzez ograniczenie jego mocy i zasięgu do czasu przyjazdu jednostek Straży Pożarnej. Niejednokrotnie są jednak w stanie całkowicie unieszkodliwić zarzewie ognia i skutecznie ugasić pożar bez konieczności interwencji wyspecjalizowanych służb.

W jaki sposób projektuje się i wykonuje instalacje tryskaczowe?

Firmy takie jak PLISZKA, których profilem działania jest projektowanie i wykonawstwo instalacji do walki z pożarami, powinny to robić według ogólnie przyjętych wytycznych oraz obowiązujących norm i przepisów. Wymagane jest przestrzeganie m.in. ustaw i rozporządzeń właściwych ministerstw, w ustawy z 24 sierpnia 1991 r. określającej warunki dopuszczenia do stosowania wyrobów służących zapewnieniu bezpieczeństwa publicznego lub ochronie zdrowia i życia oraz mienia, czy Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Rozporządzenie to definiuje obiekty, które muszą być wyposażone w automatyczne instalacje gaśnicze wodne. Istotne są również przepisy Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, z 12 kwietnia 2002 r. z późniejszymi zmianami. Zawiera ono klasyfikację budynków ze względu na kategorię zagrożenia ludzi oraz przepisy dotyczące odporności pożarowej budynków czy wielkości stref pożarowych.

W zakresie szczegółowego projektowania - w tym przeprowadzenia dokładnych obliczeń hydraulicznych - i montażu instalacji tryskaczowych, a także ich regularnych przeglądów i konserwacji, szczegółowe wytyczne zawarte są w odpowiednich normach.

Jakie normy dotyczące instalacji tryskaczowych obowiązują w Polsce?

Polską normą, według której projektuje się instalacje tryskaczowe, jest PN-EN 12845. Określa ona zasady projektowania stałych urządzeń gaśniczych tryskaczowych oraz sposoby ich instalowania i konserwacji. Nie ma ona jednak charakteru obligatoryjnego. W związku z tym projektowanie instalacji tryskaczowych realizowane jest często w oparciu o inne standardy projektowe, jak np. VdS-CEA 4001 czy NFPA 13, lub z uwzględnieniem wytycznych firm ubezpieczeniowych, jak amerykański FM Global. Ostateczny wybór norm i standardów zależy od tego, kto jest inwestorem lub jaki podmiot będzie daną inwestycję ubezpieczał. Ważne, aby raz przyjęty standard był przestrzegany na każdym etapie prac związanych z projektowaniem i realizacją instalacji tryskaczowej.

Warto dodać, że również poszczególne podzespoły instalacji tryskaczowych, jak tryskacze, zawory kontrolno-alarmowe wodne i powietrzne, turbinowe urządzenia alarmowe czy wskaźniki przepływu wody, powinny spełniać wymagania dedykowanej normy PN-EN 12259. Ważne jest również, aby poszczególne elementy i urządzenia wchodzące w skład instalacji tryskaczowej posiadały odpowiednie certyfikaty i dopuszczenia do obrotu na terenie Polski.